Voor FlevoMade onderzoek ik maandelijks wat er allemaal in Flevoland wordt gemaakt. Dit keer ben ik op bezoek bij Batavialand.
Batavialand?
Als ik de naam Batavialand hoor, gaat er in eerste instantie geen belletje bij mij rinkelen. In tweede instantie overigens ook niet. Ik heb werkelijk geen idee waar we heen gaan en dus ga ik er heel onbevangen in. Gelukkig, want als ik had geweten dat ik naar een museum zou gaan waar ik een lesje over de historie van Flevoland en de scheepsbouw zou krijgen, was dat, als ik heel eerlijk ben, niet meteen mijn idee van een leuk dagje uit. Maar soms is het goed dat je niet alles van tevoren weet (of hebt gegoogled). Dan word je namelijk positief verrast. Zoals hier.
Batavialand blijkt vlak naast Batavia Stad Fashion Outlet te liggen. Zo’n vermoeden had ik al gezien de naam. Ook het imposante VOC-schip Batavia zie je direct liggen als je aankomt. Ik word begroet door twee alleraardigste medewerkers van het museum die mij die ochtend zullen gaan rondleiden en die mij alles kunnen vertellen wat er te zien valt. En dat is veel, blijkt achteraf. Er blijken verschillende ruimtes en zelfs een buitenwerf te zijn en de stappenteller maakt overuren die ochtend.
De tentoonstelling ‘Vergane schepen’ maakt direct al indruk op mij. Wat ik zie is een Ventjager uit 1710, een schip dat deels is vergaan en ooit op de zeebodem heeft gelegen. Sinds de drooglegging van Flevoland blijken er maar liefst 435 scheepswrakken gevonden te zijn. Ik vind het een behoorlijk aantal en besef mij direct dat het dus best een gevaarlijk beroep was als je zeevaarder was. De Ventjager vervoerde voornamelijk levende vis die op volle zee gekocht werd van de vissers. Zo kreeg de klant dus hele verse vis. De vissen konden blijven leven, omdat het schip gaten in de boot had waar water doorheen kwam en waar de vissen dus in zwommen. Vraag mij niet hoe het schip ondanks die gaten dan kon blijven drijven. Uiteindelijk zonk het ook, maar dat kwam vast door iets anders.
Wat mij ook fascineerde was dat er niet alleen wrakken, maar ook schoenen en andere attributen zoals zwaarden werden gevonden, die nu liggen te pronken in de vitrines. Ik vind het grappig om te zien dat de schoenentrends nog steeds hetzelfde zijn. De stoere laarzen die daar staan, zouden ook niet misstaan in het huidige modeplaatje. Sommige dingen veranderen dus nooit.
Ook ligt hier, heel spannend tussen de gordijnen, een skelet van een zeevaarder waarvan ze de naam en zijn identiteit pas achteraf hebben kunnen achterhalen. Helaas was dit honderden jaren later en heeft de familie dus nooit fatsoenlijk afscheid kunnen nemen, realiseerde ik me.
Wat ook ontzettend leuk is, is de afdeling voor kinderen. Oftewel het watertheater. Hier kunnen kinderen spelenderwijs leren hoe je een dijk bouwt met zakken die je in het water mag gooien (spetteren op eigen risico). Maar ook hoe je de sluizen kunt bedienen en wat dit met je bootje doet. Zo leer je als kind (of als speelse volwassene) hoe een polder werkt. En om het extra spannend te maken, gaan af en toe de gordijnen dicht en hoor je het onweer op de achtergrond. Het is net echt.
Buiten op de werf kun je zien hoe er op dit moment een echt waterschip wordt nagebouwd. Professionele leermeesters slepen met stukken hout en bouwen vakkundig een schip van toen na. Door de drooglegging hebben ze gezien hoe bepaalde onderdelen van het schip er in die tijd uitzagen en dat wordt nu heel precies nagebouwd. Een hele klus, dus ik schat in dat ze de komende jaren nog wel even bezig zijn en ook jij dit hele proces vast nog met eigen ogen kunt aanschouwen.
Aan de overkant van de werf zitten twee dames en een heer te weven op een ouderwetse weefmachine. Wist jij dat de zeilen van een schip vroeger zo werden gemaakt? Ik in ieder geval niet en ik mag zelf ook even ervaren hoe dit weefproces in zijn werk gaat. Ook kinderen die het museum bezoeken, mogen een stukje weven. Zelf blijk ik er geen totaal geen talent voor te hebben. Hoe ik ook mijn best doe, we moeten met zijn allen constateren dat er gaten zitten in het stuk dat ik gemaakt heb en een gat is niet handig als je de wind in je zeilen wilt vangen. Ik ben dus ongeschikt. Ieder zijn vak, zeg ik.
Over handwerk gesproken. Bij de Flevowand kun je 60 meter aan geborduurde historie van de Zuiderzee terugzien. Van de ijstijd tot de 21e eeuw, het staat er allemaal op. Het resultaat van 40.000 uur borduren. Ik krijg er al zere vingers van als ik er aan denk. De wand is verbluffend mooi gemaakt, heel gedetailleerd en soms zelfs met een 3D-effect. Ik vind het knap. Als klap op de vuurpijl heeft prinses Beatrix de laatste, uiteraard gouden, steek gedaan.
En zo kan ik nog wel even doorgaan, maar je moet het zelf maar komen beleven. Ik vond het echt verrassend leuk in Batavialand. Misschien was het wel mijn leukste geschiedenisles tot nu toe. Dat is mede te danken aan het enthousiasme van alle medewerkers en vrijwilligers die in dit museum werken. Een aanrader dus!
Meer over BatavialandHeb jij mijn blog gelezen en/of de video van mijn bezoek aan Batavialand bekeken? En wil jij nu ook graag naar Batavialand? Dat snap ik wel! Daarom verloot Visit Flevoland twee setjes van twee vrijkaarten voor Batavialand onder iedereen die uiterlijk 2 maart 2023 aan de winactie deelneemt.
Maak kans op vrijkaartjes voor Batavialand